ความหมายของโรคไมเกรน

ไมเกรน ไม่ใช่แค่ปวดหัวธรรมดา!

ไมเกรนคืออะไร..?
โรคไมเกรน (Migraine) คือโรคปวดศีรษะเรื้อรังชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเฉพาะ โดยผู้ป่วยมักมีอาการปวดศีรษะแบบตุบ ๆ เป็นจังหวะ มักเกิดที่ข้างใดข้างหนึ่งหรือสลับข้าง และอาจรุนแรงจนทำให้ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ อาการมักมาพร้อมกับคลื่นไส้ อาเจียน และความไวต่อแสงหรือเสียง บางรายอาจมี “ออร่า” ซึ่งเป็นอาการเตือนล่วงหน้าก่อนเริ่มปวด เช่น เห็นแสงวูบวาบหรือรู้สึกชาบริเวณต่าง ๆ สาเหตุหลักเกิดจากความผิดปกติของสารเคมีในสมองและการทำงานของหลอดเลือด ซึ่งปัจจัยกระตุ้นอาการไมเกรนอาจแตกต่างกันไปในแต่ละคน เช่น ความเครียด การนอนผิดเวลา หรืออาหารบางชนิด หากไม่ดูแลหรือควบคุมอย่างเหมาะสม อาการไมเกรนอาจรุนแรงและเรื้อรัง ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตในระยะยาวได้

อาการและสาเหตุของโรคไมเกรน
สัญญาณเตือนว่าอาจเป็นไมเกรน
สังเกตอาการเหล่านี้ หากเกิดซ้ำบ่อย อาจเป็นไมเกรนโดยไม่รู้ตัว
  • ปวดศีรษะตุบ ๆ เป็นจังหวะ นาน 4–72 ชั่วโมง
  • ปวดรุนแรงจนหยุดกิจกรรมประจำวันไม่ได้
  • มีคลื่นไส้ อาเจียน หรือเบื่ออาหารร่วมด้วย
  • แพ้แสงจ้า เสียงดัง หรือกลิ่นแรง
  • เห็นภาพซ้อน แสงกระพริบ หรือจุดดำลอยไปมา
หากมี 2 ข้อขึ้นไป แนะนำพบแพทย์เพื่อวินิจฉัย และวางแผนดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม

ไมเกรนเกิดจากอะไร..?
โรคไมเกรนยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่ปัจจัยหลักที่เกี่ยวข้องคือ
  • พันธุกรรม หากพ่อหรือแม่เป็น ลูกมีโอกาสเป็นไมเกรนมากขึ้นถึง 2-3 เท่า
  • ความไม่สมดุลของสารเคมีในสมอง โดยเฉพาะ “เซโรโทนิน” ซึ่งมีผลต่อการควบคุมอารมณ์ ความเจ็บปวด และการไหลเวียนเลือดในสมอง
  • หลอดเลือดในสมองหดตัว-ขยายตัวผิดปกติ ทำให้เกิดการอักเสบในเส้นประสาทที่รับความรู้สึกเจ็บปวด
ความเครียด การพักผ่อนน้อย ฮอร์โมนเพศหญิง ก็เป็นตัวกระตุ้นสำคัญ

สิ่งกระตุ้นการเกิดโรคไมเกรน
สิ่งที่กระตุ้นไมเกรนบ่อย ๆ (Trigger Factors)
หลายคนไม่รู้ว่า พฤติกรรมประจำวันบางอย่างเป็นตัวกระตุ้นไมเกรนโดยไม่รู้ตัว เช่น
  • นอนผิดเวลา หรือนอนไม่พอ
  • อาหารบางชนิด เช่น ช็อกโกแลต ชีส กลุ่มอาหารหมักดอง
  • เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน หรือแอลกอฮอล์
  • ความเครียดสะสม จากการทำงานหรือความกังวล
  • การเปลี่ยนแปลงของอากาศ หรือความกดอากาศ
  • การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในผู้หญิง โดยเฉพาะช่วงมีประจำเดือน

วิธีดูแลและบรรเทาอาการไมเกรน
วิธีดูแลและบรรเทาไมเกรนแบบธรรมชาติ
ไม่จำเป็นต้องพึ่งยาเสมอไป หากปรับพฤติกรรมเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง
  • จัดการเวลานอน ให้เพียงพอ และเข้านอน-ตื่นให้ตรงเวลา
  • กินอาหารครบมื้อ ไม่อดมื้อเช้า หลีกเลี่ยงอาหารกระตุ้นที่กล่าวไว้
  • ผ่อนคลายความเครียด ด้วยโยคะ นั่งสมาธิ หรือการหายใจลึก ๆ
  • ออกกำลังกายเบา ๆ สม่ำเสมอ ช่วยกระตุ้นสารแห่งความสุข (endorphins)
  • ดื่มน้ำมาก ๆ ร่างกายขาดน้ำเล็กน้อยก็อาจกระตุ้นไมเกรนได้
  • ใช้สมุนไพรหรือสารอาหารธรรมชาติ เช่น งาดำ ที่ช่วยลดการอักเสบในร่างกาย