1. ผู้ป่วยโรคไวรัสตับอักเสบเรื้อรัง
   ผู้ที่มีการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบีและซีในระยะยาวเป็นกลุ่มเสี่ยงหลักในการพัฒนาเป็นโรคมะเร็งตับ ไวรัสเหล่านี้ทำให้ตับอักเสบอย่างเรื้อรังและส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้างของเซลล์ตับ เมื่อเวลาผ่านไปเซลล์ตับอาจเกิดการกลายพันธุ์และพัฒนาไปเป็นเซลล์มะเร็งได้ ดังนั้นผู้ที่ติดเชื้อไวรัสเหล่านี้ควรได้รับการตรวจและเฝ้าระวังอย่างต่อเนื่องเพื่อป้องกันการเกิดมะเร็งตับ


2. ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งตับ
   ปัจจัยทางพันธุกรรมเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้บุคคลบางคนมีความเสี่ยงสูงขึ้น การมีประวัติสมาชิกในครอบครัวที่เป็นมะเร็งตับหรือมีภาวะของโรคที่เกี่ยวข้องกับตับ จะเพิ่มโอกาสในการเกิดโรคในคนรุ่นต่อไป แม้ว่าปัจจัยนี้จะเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่การเฝ้าระวังและการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้สามารถตรวจพบโรคในระยะเริ่มต้นได้เร็วขึ้น


3. ผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์เป็นระยะเวลานาน
   การดื่มแอลกอฮอล์อย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานเป็นสาเหตุที่สำคัญของภาวะตับแข็ง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงหลักที่นำไปสู่มะเร็งตับ ตับของคนที่บริโภคแอลกอฮอล์มากเกินไปจะได้รับความเสียหายและกลายเป็นพังผืด ทำให้เซลล์ตับเสียหายและอาจเกิดการกลายพันธุ์เป็นเซลล์มะเร็งได้ในที่สุด


4. ผู้ที่มีภาวะตับอักเสบจากไขมันพอกตับ
   ไขมันพอกตับที่ไม่เกิดจากแอลกอฮอล์เป็นภาวะที่พบได้บ่อยขึ้นในยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะในกลุ่มคนที่มีน้ำหนักเกินและผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน การสะสมของไขมันในตับจะทำให้เกิดการอักเสบและเสี่ยงต่อการเกิดโรคตับแข็งและมะเร็งตับได้ในอนาคต กลุ่มผู้ป่วยนี้ควรได้รับการดูแลและตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอเพื่อป้องกันโรคร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้น


5. ผู้ที่มีการรับประทานยาบางชนิดที่เป็นอันตรายต่อตับ
   การรับประทานยาที่มีผลข้างเคียงที่ทำให้เกิดความเสียหายต่อเซลล์ตับในระยะยาวจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งตับได้ ยาที่ใช้รักษาโรคบางชนิด เช่น ยาที่เกี่ยวข้องกับการรักษาโรคเรื้อรังหรือการรักษาทางจิตเวชบางชนิด อาจมีผลกระทบต่อตับ


6. ผู้ที่มีภาวะตับแข็ง (Cirrhosis)
   ภาวะตับแข็ง (Cirrhosis) เกิดจากการที่เนื้อเยื่อตับถูกทำลายอย่างต่อเนื่องและเกิดพังผืดที่ตับ ทำให้การทำงานของตับลดลง เมื่อภาวะนี้ดำเนินไปในระยะเวลานาน เซลล์ตับที่ถูกทำลายจะมีโอกาสเกิดการกลายพันธุ์และนำไปสู่การเกิดเซลล์มะเร็งตับได้

        โรคมะเร็งตับเป็นหนึ่งในโรคมะเร็งที่พบได้บ่อยและมีความรุนแรงสูง เนื่องจากอวัยวะตับมีหน้าที่ที่สำคัญในการขจัดสารพิษ สร้างโปรตีนที่จำเป็นต่อร่างกาย และควบคุมระดับสารอาหาร มะเร็งตับสามารถพัฒนาอย่างรวดเร็วและมีผลกระทบต่อการทำงานของตับและระบบร่างกายอื่น ๆ การทำความเข้าใจระยะต่างๆ ของมะเร็งตับจะช่วยให้เราสามารถตระหนักถึงความรุนแรงของโรค และให้การรักษาที่เหมาะสมได้ในแต่ละระยะ

• ระยะที่ 1 : มะเร็งตับระยะเริ่มต้น
  ในระยะแรกของมะเร็งตับ (Stage 1) เซลล์มะเร็งจะเกิดขึ้นเฉพาะในบริเวณตับเท่านั้น โดยอาจมีขนาดเล็กกว่า 2 เซนติเมตร และยังไม่ลุกลามไปยังหลอดเลือดหรืออวัยวะข้างเคียง ซึ่งในระยะนี้ผู้ป่วยอาจไม่มีอาการที่ชัดเจน ทำให้ยากต่อการตรวจพบ อาการเบื้องต้นที่อาจเกิดขึ้นได้อาจมีความรู้สึกเหนื่อยล้าเล็กน้อย ปวดท้องบริเวณขวาบน หรือการรับรู้ถึงน้ำหนักที่ลดลงโดยไม่ทราบสาเหตุ
  
  การตรวจพบมะเร็งตับในระยะนี้มักเกิดจากการตรวจร่างกายทั่วไป เช่น การตรวจอัลตราซาวด์ หรือการตรวจเลือดที่แสดงค่า AFP (alpha-fetoprotein) ที่สูงขึ้น หากสามารถตรวจพบในระยะนี้ได้ โอกาสในการรักษาให้หายขาดสูงมาก เนื่องจากเซลล์มะเร็งยังมีขนาดเล็กและสามารถตัดออกได้ง่าย


• ระยะที่ 2 : มะเร็งตับลุกลามเฉพาะในตับ
  มะเร็งตับในระยะที่ 2 (Stage 2) เริ่มลุกลามเข้าสู่เส้นเลือดที่อยู่ภายในตับ แต่ยังไม่แพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ ในร่างกาย ขนาดของก้อนมะเร็งอาจใหญ่ขึ้นกว่าระยะที่ 1 ซึ่งในระยะนี้ผู้ป่วยอาจเริ่มมีอาการที่ชัดเจนขึ้น เช่น อาการเจ็บท้องมากขึ้น เบื่ออาหาร คลื่นไส้ และท้องอืด นอกจากนี้ยังมีโอกาสเกิดอาการตัวเหลือง ตาเหลือง (ภาวะดีซ่าน) เนื่องจากการทำงานของตับที่เสื่อมลง
  
  การรักษาในระยะนี้อาจยังเป็นไปได้ด้วยการผ่าตัดเอาก้อนมะเร็งออก หรือการรักษาด้วยการจี้ความร้อน (radiofrequency ablation) หรือฉายแสง หากก้อนมะเร็งยังไม่ลุกลามมากนัก โอกาสในการรักษาให้หายขาดยังคงมีอยู่ แต่โอกาสการเกิดมะเร็งซ้ำสูงขึ้น


• ระยะที่ 3 : มะเร็งตับลุกลามเข้าสู่หลอดเลือดและอวัยวะใกล้เคียง
  เมื่อมะเร็งตับพัฒนาสู่ระยะที่ 3 (Stage 3) เซลล์มะเร็งจะเริ่มลุกลามเข้าไปในหลอดเลือดใหญ่ที่ส่งเลือดไปยังตับหรือเริ่มลุกลามไปยังอวัยวะที่อยู่ข้างเคียง เช่น ถุงน้ำดี การลุกลามนี้ทำให้การทำงานของตับถูกขัดขวางมากขึ้น ผู้ป่วยในระยะนี้จะเริ่มมีอาการที่เด่นชัดขึ้น อาทิ อาการปวดท้องอย่างรุนแรง ท้องบวมจากการสะสมน้ำในช่องท้อง (ascites) ตัวและตาเหลืองคล้ำชัดเจน น้ำหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็ว และเหนื่อยง่ายมากขึ้น
  
  ในระยะนี้ การรักษาอาจเน้นไปที่การควบคุมอาการและชะลอการลุกลามของโรค เช่น การใช้เคมีบำบัด การฉายแสง หรือการใช้ยารักษามะเร็งที่ออกฤทธิ์โดยตรงกับเซลล์มะเร็ง (targeted therapy) ซึ่งจะช่วยยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็งและทำให้อาการของผู้ป่วยดีขึ้นบางส่วน


• ระยะที่ 4 : มะเร็งตับระยะลุกลามทั่วร่างกาย
  มะเร็งตับในระยะที่ 4 (Stage 4) เป็นระยะที่เซลล์มะเร็งได้ลุกลามออกจากตับและกระจายไปยังอวัยวะอื่นๆ ของร่างกาย เช่น ปอด กระดูก หรือสมอง ระยะนี้เป็นระยะที่รุนแรงที่สุดและการรักษาเพื่อให้หายขาดทำได้ยาก เนื่องจากการแพร่กระจายของมะเร็งทั่วร่างกาย
  
  อาการในระยะนี้มักจะประกอบไปด้วยความเจ็บปวดอย่างรุนแรงทั่วร่างกาย ท้องบวมมาก ตัวเหลืองมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด น้ำหนักลดลงอย่างรุนแรง และอาการเหนื่อยล้าที่ไม่สามารถควบคุมได้ ผู้ป่วยในระยะนี้อาจต้องการการดูแลแบบประคับประคอง (palliative care) เพื่อช่วยลดความเจ็บปวดและเพิ่มคุณภาพชีวิตในช่วงที่เหลือ